Plan wykładu na rok akad. 2011/2012 dla III roku astronomii, obie specjalności, semestr zimowy

  • Wstęp, przedmiot wykładu, podsystemy małych ciał w Układzie Słonecznym.

Notatki do wykładu
o historii badań kometarnych.

  • Pochodzenie i natura komet, od zarania dziejów do ok. 1950.
  • Kometa Halley'a (historia, dynamika, fizyka, misje).
  • Planetoidy, cz.I: historia odkryć.
  • Astrometria komet i planetoid, wyznaczanie orbit.
  • Planetoidy, cz.II: różne typy obserwacji, fizyka planetoid, grupy i rodziny, planetoidy nietypowe, planetoidy a komety (bez NEO's).
  • Teoria Oorta pochodzenia komet, od 1950 do dziś.
  • Dysk Kuipera, obserwacje, podsystemy, związki z kometami i planetoidami, Centaury.
  • Fizyka komet, dane obserwacyjne, scenariusze ewolucyjne, "end-states".
  • NEO's : wykrywanie, obserwacje, zagrożenia, scenariusze i konsekwencje, systemy wczesnego ostrzegania.
  • Dynamika komet w obłoku Oorta: perturbacje galaktyczne i gwiazdowe.
  • Dynamika małych ciał w układzie planetarnym, równania ruchu, metody obliczeniowe.
  • Meteory, meteoroidy, meteoryty.

Prezentacje z wykładów

Forma zaliczenia wykładu:

  • Egzamin pisemny (ewentualnie "dopytanie" ustne), wg. listy zagadnień na egzamin - poniżej,
  • lub: własny, zaproponowany przez studenta (i zaaprobowany przeze mnie) projekt, dotyczący tematyki wykładu (obliczeniowy, obserwacyjny, internetowy, inny) - zaliczenie na podstawie "okazania dzieła".

Zagadnienia egzaminacyjne:

  1. Historia odkrywania planetoid, przykłady typowych i nietypowych planetoid.
  2. Główny pas planetoid: rozkład przestrzenny, rodziny, rozkłady elementów orbity, luki Kirkwood'a, rezonanse i współmierności.
  3. Współczesne techniki obserwacji pozycji i parametrów fizycznych planetoid. Metody wyznaczania jasności, barwy, kształtu, temperatury i albeda.
  4. Klasyfikacja planetoid ze względu na ich parametry fizyczne i dynamiczne.
  5. Planetoidy zbliżające się do Ziemi: wykrywanie, podział na grupy, ewolucja dynamiczna i pochodzenie.
  6. Powiązania planetoid z kometami, obiekty "pośrednie".
  7. Historyczne teorie pochodzenia komet.
  8. Pozycyjne obserwacje komet i planetoid, porównanie z obserwacjami gwiazd, sposoby opracowania, dokładności.
  9. Opowiedz o kilku słynnych kometach.
  10. Różnice i podobieństwa pomiędzy kometami i planetoidami, obiekty "pośrednie" fizycznie i dynamicznie.
  11. Rozwój poglądów na naturę i pochodzenie komet od czasów babilońskich do Laplace'a i Lagrange'a włącznie.
  12. Krytyka poglądów Lapalce'a na pochodzenie komet, prace van Woerkoma.
  13. Teoria Lyttleton'a pochodzenia międzygwiazdowego komet.
  14. Podstawowe problemy teorii kometarnych przed rokiem 1950: pochodzenie krótkookresowych i długookresowych, rozkład 1/a, wychwyt planetarny, rozpady, czas życia.
  15. Teoria Oorta pierwotnego obłoku kometarnego - omów podstawowe tezy pracy z 1950 roku.
  16. Rozwój poglądów na pochodzenie komet od 1950 do dziś.
  17. Problem komet międzygwiazdowych.
  18. Ruch komet w zewnętrznym obłoku Oorta: perturbacje gwiazdowe i galaktyczne.
  19. Kometa Halley'a, historia, badania orbitalne i fizyczne.
  20. Wyznaczanie orbity małego ciała: podstawowe metody, główne trudności.
  21. Zjawisko meteoru, techniki obserwacyjne, wyniki.
  22. Meteoryty, trochę historii, badania fizyczne i klasyfikacje.
  23. Podstawowe cechy poszczególnych typów meteorytów.
  24. Związki materii meteorytowej z planetoidami i kometami.
  25. Dysk Kuipera, struktura i podpopulacje, historia odkryć, interpretacje i związki z problemem pochodzenia komet.
  26. Fizyka komet w świetle najnowszych badań.
  27. Komety "muskające Słońce", dane obserwacyjne, rodziny, interpretacje.
  28. Obiekty zbliżające się do Ziemi, zagrożenia, systemy wczesnego ostrzegania, charakterystyka skutków kolizji.
  29. Misje kosmiczne do komet.
  30. Historyczne i współczesne klasyfikacje komet, znaczenie stałej Tisserand'a.
  31. Dynamika małego ciała w układzie planetarnym: równania ruchu, różne rodzaje perturbacji.
  32. Roje meteorów i ich związki z kometami.

Podstawowa literatura:

  • Na pracowni studenckiej w OA proszę zajrzeć do katalogu /home/COMMON/teksty...
  • Bailey, Clube, Napier, 1990, "The Origin of Comets", Pergamon Press,
  • Michel C. Festou, H. Uwe Keller, and Harold A. Weaver (editors) , 2005, COMETS II, The University of Arizona Press.
  • Barucci M.A., Boehnhardt H., Cruikshank D.P., Morbidelli A., The Solar System Beyond Neptune, The University of Arizona Press, 2008

 

Solar System''']] by Alessandro Morbidelli, 2011